Khi bước vào một ngôi nhà mới sơn xong, nhiều người sẽ cảm nhận được ngay mùi sơn nồng nặc đặc trưng, đôi khi còn gây cảm giác đau đầu, buồn nôn hoặc khó chịu ở cổ họng. Điều này khiến không ít gia chủ lo lắng và đặt ra câu hỏi: mùi sơn nhà mới có độc không ? Liệu có gây hại cho sức khỏe của người lớn, trẻ nhỏ hoặc người có cơ địa nhạy cảm ? Thực tế, mùi sơn không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ từ các hợp chất hữu cơ bay hơi (VOC) – đặc biệt là với các loại sơn kém chất lượng, sơn gốc dầu hoặc sơn không đạt tiêu chuẩn an toàn.
Trong bài viết này, Keoxaydung.net sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất của mùi sơn, mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe và cách xử lý mùi sơn nhà mới an toàn, hiệu quả để không gian sống luôn trong lành và dễ chịu.
1. Thành phần hóa học trong sơn tường – Nguồn gốc của mùi khó chịu
Sơn tường là sự kết hợp của nhiều hóa chất công nghiệp, trong đó nổi bật nhất là:
VOCs (Volatile Organic Compounds – Hợp chất hữu cơ bay hơi)
Đây chính là thủ phạm chính gây ra mùi sơn nồng nặc. VOCs có khả năng bay hơi ở nhiệt độ phòng, bao gồm các hợp chất như benzene, toluene, xylene, formaldehyde… Những chất này có thể gây kích ứng mắt, mũi, họng, đau đầu, chóng mặt, thậm chí về lâu dài còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thần kinh và hô hấp.
Chất tạo màu (Pigment)
Là các hạt màu vô cơ hoặc hữu cơ như titanium dioxide (màu trắng), iron oxide (màu đỏ/nâu) và carbon black (màu đen). Dù ít mùi hơn VOCs, nhưng pigment vẫn có thể ảnh hưởng nhẹ đến sức khỏe nếu bị khuếch tán trong không khí.
Chất kết dính
Giúp các thành phần trong sơn liên kết và bám dính lên bề mặt tường. Các loại nhựa như acrylic, epoxy hoặc polyurethane đều có thể tạo mùi hắc nếu chưa được xử lý hoặc phân hủy hoàn toàn.
Dung môi
Có thể là nước (sơn gốc nước) hoặc dung môi hữu cơ (sơn gốc dầu). Dung môi hữu cơ là yếu tố khiến mùi sơn lâu bay và tiềm ẩn nguy cơ độc hại cao hơn so với sơn nước.
2. Mùi sơn nhà mới có độc không ?
Câu trả lời là: có thể có, tùy vào loại sơn sử dụng và điều kiện tiếp xúc. Mùi sơn nhà mới chủ yếu phát sinh từ các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) – thành phần có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu hít phải trong thời gian dài, nhất là trong không gian kín. VOCs có thể gây ra các triệu chứng tức thời như cay mắt, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, khó thở… và lâu dài có thể ảnh hưởng đến hệ hô hấp, thần kinh, thậm chí làm tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính nếu tiếp xúc thường xuyên.
Mức độ độc hại của mùi sơn phụ thuộc vào những yếu tố nào ?
Loại sơn sử dụng: Sơn gốc dầu Chứa hàm lượng VOCs cao, mùi nồng và bay hơi chậm, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe. Cần đặc biệt cẩn trọng khi sử dụng trong không gian kín.
Sơn gốc nước: An toàn hơn nhờ hàm lượng VOCs thấp, ít mùi và thân thiện với người dùng, phù hợp với không gian sống có trẻ nhỏ, người già hoặc người có bệnh lý hô hấp.
Nồng độ VOCs trong sơn: Sơn cao cấp thường được kiểm soát nghiêm ngặt, có lượng VOCs dưới 50g/L – mức tương đối an toàn khi thi công và sinh hoạt. Sơn giá rẻ có thể chứa VOCs vượt ngưỡng 250g/L, làm tăng đáng kể nguy cơ gây độc trong phòng kín, nhất là khi thi công không đúng kỹ thuật.
Thời gian tiếp xúc: Càng ở lâu trong phòng mới sơn, nguy cơ hấp thụ VOCs qua đường hô hấp càng cao. Đặc biệt, không nên ngủ trong phòng mới sơn vì khi nghỉ ngơi, hệ hô hấp hoạt động chậm hơn, dễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi khí độc tích tụ.
Mức độ thông gió của không gian: Phòng kín thiếu thông gió là điều kiện lý tưởng để VOCs tích tụ và gây độc hại. Ngược lại, không gian thông thoáng, có cửa sổ mở, sử dụng quạt thông gió, máy lọc không khí hoặc than hoạt tính, sẽ giúp loại bỏ mùi sơn nhanh hơn và giảm độc tính rõ rệt.
Xem ngay: 10+ Cách khử mùi sơn tường nhà mới hiệu quả nhất
3. Nhà mới sơn bao lâu thì ở được ? Cách giảm độc hại từ mùi sơn hiệu quả
Khi hoàn thiện nhà mới, nhiều người băn khoăn liệu sơn xong bao lâu có thể dọn vào ở mà không ảnh hưởng đến sức khỏe. Câu trả lời lý tưởng là khoảng 7 ngày sau khi sơn, nếu không gian thông thoáng, không có trẻ nhỏ, người lớn tuổi hoặc phụ nữ mang thai. Trong thời gian này, nên mở toàn bộ cửa, sử dụng quạt hút gió, máy lọc không khí hoặc đặt than hoạt tính để giúp loại bỏ mùi sơn và các khí độc hại như VOCs – nguyên nhân gây đau đầu, dị ứng, buồn nôn, và các bệnh hô hấp.
Tuy nhiên, nếu bạn bắt buộc phải sống hoặc làm việc trong môi trường có sơn mới, hãy thực hiện các biện pháp bảo vệ dưới đây để giảm thiểu rủi ro:
Các biện pháp giúp hạn chế tác hại từ sơn
- Giảm tối đa thời gian tiếp xúc: Nếu cảm thấy mệt mỏi, khó chịu, hãy rời khỏi khu vực ngay và ra ngoài hít thở không khí trong lành.
- Thông gió liên tục: Luôn mở cửa sổ, bật quạt hoặc dùng máy lọc không khí giúp mùi sơn bay nhanh hơn.
- Trang bị bảo hộ: Đeo khẩu trang, mặc quần áo dài tay, găng tay khi thi công hoặc tiếp xúc gần với tường mới sơn.
- Không ăn uống tại khu vực sơn: Tránh để thực phẩm hoặc nước uống tiếp xúc với khí sơn hay bề mặt mới sơn.
- Phụ nữ mang thai tuyệt đối không nên thi công sơn: VOCs có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến thai nhi.
- Vệ sinh đúng cách: Nếu bị dính sơn lên da, hãy dùng rượu trắng hoặc dung môi chuyên dụng để rửa sạch.
Bảo vệ nội thất và trẻ nhỏ
- Che phủ đồ nội thất: Sử dụng bạt, màng PE, hoặc nilon để phủ kín bàn ghế, sofa, giường, đặc biệt với chất liệu da, nỉ hoặc đá dễ thấm màu.
- Giữ đồ dùng, thực phẩm tránh xa khu vực thi công: Nhằm hạn chế việc dính hóa chất độc hại.
- Cảnh báo và giám sát trẻ em: Tránh để trẻ em chạm vào tường mới sơn, gặm song sắt hoặc chơi gần khu vực có mùi sơn. Luôn vệ sinh tay cho trẻ sạch sẽ sau khi chơi.
Lựa chọn sơn an toàn
- Ưu tiên sơn gốc nước, sơn sinh thái, sơn chất lượng cao có hàm lượng VOCs thấp.
- Tránh dùng sơn giá rẻ, trôi nổi chứa chì, thủy ngân hoặc các hóa chất độc hại tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc lâu dài.
