Acetone dùng để làm gì – Xăng thơm là Axeton đúng không ?

Acetone – Một chất lỏng trong suốt có mùi hương đặc trưng, thường được biết đến trong nhiều lĩnh vực ứng dụng khác nhau. Trong khi nhiều người biết đến acetone qua việc sử dụng làm tẩy sơn móng và thường bị nhầm lẫn với xăng thơm. Điều này thường gây ra những hiểu lầm về tính chất và ứng dụng của acetone. Vậy acetone được sử dụng để làm gì? Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá những ứng dụng đa dạng của acetone trong nhiều lĩnh vực, từ công nghiệp đến làm đẹp và sự khác nhau giữa Axeton và xăng thơm.

1. Tính chất vật lý của Acetone

Acetone là một hợp chất hữu cơ phổ biến với công thức hóa học CH3COCH3, là một chất lỏng không màu, dễ bay hơi có mùi đặc trưng. Công thức hóa học của acetone là CH3COCH3. Nó có khối lượng phân tử 58,08 g/mol và điểm sôi 56,1 °C. Acetone không tan trong nước nhưng tan trong hầu hết các dung môi hữu cơ. Nó cũng là một chất dễ cháy, với nhiệt độ chớp cháy 20 °C.

• Tính tan: Acetone có tính tan cao trong các dung môi hữu cơ như ethanol, methanol và ether.
• Điểm nóng chảy: 94,9 °C
• Điểm sôi: 56,1 °C
• Khối lượng riêng: 0,79 g/cm3
• Độ nhớt: 0,32 mPa.s
• Độ bền nhiệt: 465 °C

Bạn có thể dễ dàng mua Axeton tại nhiều nơi như hiệu thuốc, cửa hàng vật liệu xây dựng và cửa hàng nguyên liệu làm đẹp. Trên thị trường, giá acetone hiện nay dao động từ 26.000 đến 34.000 đồng mỗi lít.

2. Axeton và xăng thơm khác nhau như thế nào ?

Xăng thơm hay còn được biết đến với các tên gọi như dầu chuối công nghiệp hoặc xăng Nhật, là một chất hóa chất có khả năng tẩy rửa mạnh mẽ, mang lại hiệu suất cao trong việc loại bỏ vết bẩn. Nó được đặc trưng bởi mùi thơm độc đáo của chuối và được sử dụng trong nhiều ứng dụng khác nhau.

Xăng thơm là một chất lỏng không màu, có khả năng tan chậm trong nước, nhưng lại dễ dàng thủy phân. Được biết đến với khả năng làm sạch mạnh mẽ, xăng thơm thường được lựa chọn để giải quyết những vết bẩn khó tẩy trên nhiều bề mặt. Nhiều người thường nhầm lẫn giữa xăng thơm và Acetone là một loại. Tuy nhiên chúng hoàn toàn khác nhau, dưới đây là bảng so sánh giữa xăng thơm và Aceton:

Đặc Điểm	Xăng Thơm (Butyl Acetate)	Acetone
Cấu Trúc Hóa Học	Este của acid acetic với butanol	Hợp chất ketone, cấu trúc đơn giản
Nhiệt Độ Sôi	126 oC	56 oC
Tính Chất Điện Hóa	-1 (ion anion)	Trung tính
Độ Phân Cực	12,53 x 10^(-24) cm³	6,33 x 10^(-24) cm³
Hoà Tan trong Nước	Kém hơn so với acetone	Hoàn toàn hoà tan trong nước
Tỷ Trọng so với Nước	0,88 g/cm³ (nặng hơn)	0,791 g/cm³

3. Acetone dùng để làm gì ?

• Làm dung môi: Acetone được sử dụng làm dung môi trong nhiều ứng dụng, chẳng hạn như trong sản xuất sơn, mực in và keo dán. Nó cũng được sử dụng để tẩy rửa các bề mặt và trong quá trình chiết xuất các hợp chất hữu cơ.
• Chất tẩy rửa: Đây cùng là một chất tẩy rửa hiệu quả cho nhiều loại vết bẩn, bao gồm dầu mỡ, sơn và mực, tẩy vết dính của keo. Nó cũng được sử dụng để làm sạch các bề mặt kim loại và nhựa.
• Chất chống đông: Làm chất chống đông trong hệ thống làm mát của ô tô và các loại động cơ khác. Nó giúp ngăn chặn hệ thống làm mát đóng băng trong thời tiết lạnh.

Ngoài ra, Acetone còn được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp bao gồm:

• Ngành công nghiệp hóa chất: Acetone được sử dụng để sản xuất nhiều hóa chất khác, chẳng hạn như axeton xyanhydrin, metyl methacrylate và bisphenol A.
• Ngành công nghiệp dược phẩm: Sản xuất các loại thuốc, bao gồm cả thuốc tẩy uống và thuốc bôi ngoài da.
• Ngành công nghiệp sơn: Làm dung môi trong sản xuất sơn và mực in.
• Ngành công nghiệp nhựa: Được sử dụng để sản xuất các loại nhựa như polystyrene và polycarbonate.
• Ngành công nghiệp dệt may: Acetone dùng để làm mềm và làm sạch các sợi tổng hợp trước khi chúng được dệt thành vải.
• Công nghệ sinh học: Nguyên liệu để chiết xuất các hợp chất từ các tế bào thực vật và động vật.

4. Acetone có độc không ?

Acetone là một chất dễ bay hơi và có thể gây kích ứng đến các vùng da nhạy cảm như mắt, mũi và họng. Nếu tiếp xúc với acetone trong thời gian dài, có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt và buồn nôn. Tuy nhiên, nồng độ acetone trong không khí thông thường không đủ để gây hại cho sức khỏe con người.

Ngoài ra, acetone cũng có tính chất dễ cháy và có thể gây nổ khi tiếp xúc với lửa hoặc các chất oxy hóa mạnh. Do đó, cần phải cẩn thận khi sử dụng acetone và tránh tiếp xúc với lửa hoặc các chất gây cháy nổ.

4.1 Những lưu ý khi sử dụng Acetone

Để đảm bảo an toàn khi sử dụng acetone, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Tránh tiếp xúc với mắt, da và hô hấp. Nếu tiếp xúc với acetone, nhanh chóng rửa sạch bằng nước và tìm kiếm sự giúp đỡ y tế nếu cần thiết.
• Sử dụng trong môi trường có độ thông gió tốt để tránh hít phải hơi acetone.
• Tránh tiếp xúc với lửa hoặc các chất gây cháy nổ.
• Không uống acetone hoặc để nó vào miệng. Nếu nuốt phải, ngay lập tức tìm kiếm sự giúp đỡ y tế.
• Đeo bảo hộ khi sử dụng acetone, bao gồm kính bảo hộ và khẩu trang.

4.2 Cách xử lý khi tiếp xúc với Acetone

Nếu bạn tiếp xúc với acetone, hãy làm theo các bước sau:

• Đối với da: Rửa sạch vùng da tiếp xúc với nước và xà phòng. Nếu da bị kích ứng hoặc xuất hiện các triệu chứng khác, tìm kiếm sự giúp đỡ y tế.
• Đối với mắt: Rửa sạch mắt với nước trong ít nhất 15 phút. Nếu mắt vẫn còn đau hoặc kích ứng, tìm kiếm sự giúp đỡ y tế.
• Đối với hô hấp: Di chuyển đến một khu vực có độ thông gió tốt và hít thở không khí tươi. Nếu triệu chứng vẫn tiếp tục, tìm kiếm sự giúp đỡ y tế.

5. Bảo quản Acetone đúng cách

Để bảo quản acetone đúng cách, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Tránh để acetone tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc các nguồn nhiệt cao.
• Để acetone ở nơi thoáng mát và khô ráo.
• Tránh để acetone tiếp xúc với các chất gây cháy nổ.
• Không để acetone vào tủ lạnh hoặc khu vực có nhiệt độ thấp.
• Để acetone trong bao bì gốc nhôm hoặc nhựa chịu được hóa chất.
• Tránh để acetone tiếp xúc với các chất oxy hóa mạnh.

Như vậy, acetone là một hợp chất hữu cơ phổ biến với nhiều ứng dụng trong công nghiệp và gia dụng. Tuy nhiên, cần phải lưu ý về tính chất dễ bay hơi và dễ cháy của nó khi sử dụng. Để đảm bảo an toàn, cần phải tuân thủ các quy định và lưu ý khi tiếp xúc với acetone. Nếu có bất kỳ triệu chứng khác thường nào sau khi tiếp xúc với acetone, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ y tế ngay lập tức.