Bạn có nghe thấy tiếng “bụp” lạ phát ra từ dưới sàn nhà? Hay bỗng một ngày, bạn phát hiện những viên gạch lát nền trong phòng khách đang đội lên, nứt vỡ, khiến cả không gian trở nên mất thẩm mỹ và tiềm ẩn nguy hiểm ? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu từ A đến Z: tại sao gạch lại bị phồng, cách xử lý nhanh gọn và những mẹo nhỏ giúp bạn ngăn tình trạng này tái diễn.
1. Nguyên nhân gạch lát nền bị phồng
Hiện tượng gạch lát nền bị phồng, khi các viên gạch không còn bám chắc vào nền mà bị đội lên, xô đẩy nhau, tạo thành các vết nứt, mảng vỡ, hoặc thậm chí cả đường nứt dài chạy xuyên suốt mặt sàn. Tình trạng này thường gặp ở các nhà cao tầng, căn hộ chung cư, nhà dân, hay tại các khu vực lát gạch diện tích lớn như sảnh chung cư, sân thượng, hành lang…
Trên thực tế, nó bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau – từ yếu tố môi trường đến lỗi thi công kỹ thuật. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất bạn cần biết để có phương án xử lý hiệu quả:
Sự chênh lệch nhiệt độ và tác động của khí hậu
Khí hậu nhiệt đới như ở Việt Nam thường có biên độ nhiệt lớn giữa ngày và đêm, nhất là ở những khu vực như sân thượng, sảnh lớn… Khi nhiệt độ thay đổi đột ngột, các viên gạch giãn nở theo nhiệt nhưng lại không có đủ khoảng trống để “thở”, dẫn đến việc chúng bị ép chặt, xô vào nhau, gây phồng rộp và nứt gãy bề mặt.
Nền nhà bị sụt lún theo thời gian
Qua thời gian dài sử dụng, nền nhà có thể bị ảnh hưởng bởi chuyển động địa chất hoặc tác động từ các công trình lân cận (đặc biệt khi không có khe lún giữa các khối nhà). Điều này khiến lớp gạch phía trên bị xô lệch, nứt vỡ do mất liên kết với nền móng bên dưới.
Thi công không đúng kỹ thuật
Một trong những nguyên nhân phổ biến là lỗi thi công: lớp xi măng trát dưới gạch không đều, quá dày hoặc quá mỏng, dẫn đến việc gạch và lớp nền không bám chắc. Khi các vật liệu giãn nở không đồng đều dưới tác động của nhiệt độ và độ ẩm, hiện tượng bong gạch, phồng rộp sẽ xảy ra.
Khoảng cách giữa các viên gạch không đạt tiêu chuẩn
Nhiều thợ thi công thường đặt các viên gạch sát nhau để tăng tính thẩm mỹ, nhưng lại quên mất rằng gạch cần có khoảng hở (khe co giãn) để giãn nở. Việc thiếu khoảng trống sẽ khiến gạch bị nén ép, xô lệch và gây nứt vỡ khi có sự thay đổi nhiệt.
Pha trộn nguyên vật liệu không đúng tỷ lệ
Nếu vữa thi công được trộn sai tỷ lệ – đặc biệt là tỷ lệ xi măng quá thấp, hoặc dùng quá nhiều cát – lớp kết dính sẽ yếu. Khi gạch không được cố định chắc chắn trên nền, theo thời gian sẽ dễ bong tróc và phồng lên.
Ngâm gạch không đúng quy chuẩn
Gạch cần được ngâm nước trước khi thi công để đảm bảo độ ẩm cần thiết. Tuy nhiên, nếu ngâm không đủ thời gian hoặc bỏ qua bước này, gạch sẽ tiếp tục hút ẩm sau khi lát, gây giãn nở đột ngột trong môi trường ẩm – điều kiện lý tưởng cho hiện tượng phồng gạch xảy ra.
Vữa cán nền bị khô hoặc thiếu hồ dầu
Khi lớp vữa cán nền bị khô trước khi thi công, hoặc lớp hồ dầu kết dính bị tưới quá ít, gạch sẽ không thể bám chắc vào nền. Tình trạng này thường xuất hiện nếu thời gian thi công bị gián đoạn hoặc vữa để lâu ngoài không khí, dẫn đến mất độ dẻo cần thiết.
2. Cách xử lý gạch lát nền bị phồng: Hướng dẫn chi tiết theo từng tình huống
Để xử lý hiệu quả tình trạng gạch lát nền bị phồng rộp, trước hết bạn cần xác định rõ mức độ hư hại để lựa chọn phương án phù hợp. Thông thường, hiện tượng phồng gạch được chia thành hai trường hợp chính:
Trường hợp 1: Gạch bị phồng nhưng chưa bong tróc hoặc nứt vỡ
Trường hợp 2: Gạch đã bong lên khỏi nền hoặc bị nứt vỡ nghiêm trọng
Hướng dẫn xử lý gạch bị phồng nhưng chưa bong hoặc nứt
Bước 1: Xác định phạm vi ảnh hưởng
Dùng tay gõ nhẹ hoặc dùng thiết bị kiểm tra để xác định chính xác các khu vực gạch bị rộp, kể cả những viên gạch chưa nhô lên nhưng có dấu hiệu bong nền. Việc kiểm tra kỹ lưỡng sẽ giúp bạn xử lý triệt để ngay từ đầu, tránh phải sửa đi sửa lại nhiều lần.
Bước 2: Khoan lỗ nhỏ trên bề mặt gạch
Sử dụng mũi khoan nhỏ (thường là mũi số 6, sắc bén, mới) để khoan một lỗ nhỏ trên viên gạch bị phồng – sâu khoảng 1.5 cm. Mũi khoan cần đi đúng tâm và không làm nứt vỡ viên gạch.
Bước 3: Thổi sạch bụi và mùn trong lỗ khoan
Dùng bơm hơi (hoặc máy nén khí mini) để làm sạch hoàn toàn bụi vữa, cát mịn trong lỗ khoan. Việc này giúp tăng độ kết dính của hóa chất khi bơm vào sau.
Bước 4: Bơm hóa chất liên kết vào vị trí rộp
Sử dụng bơm tiêm chuyên dụng để đưa hóa chất xuống nền gạch qua lỗ khoan. Bạn có thể sử dụng:
Vữa không co ngót (ví dụ: Sika Grout)
Vữa bơm ống gen cáp dự ứng lực (thường dùng trong thi công cầu đường, nhưng rất hiệu quả với các khe nhỏ)
Nếu một lỗ khoan không đủ để hóa chất tràn đều, có thể khoan thêm 1–2 lỗ lân cận để bơm bổ sung.
Bước 5: Chờ khô và trám lỗ khoan
Sau khi hóa chất khô hoàn toàn (thường sau 24–48 giờ), sử dụng xi măng trắng để lấp đầy lỗ khoan, đảm bảo tính thẩm mỹ cho bề mặt.
Bước 6: Vệ sinh hoàn thiện
Dùng khăn mềm, nước sạch hoặc chất tẩy nhẹ để làm sạch phần bề mặt gạch, giúp trả lại vẻ sáng bóng ban đầu cho sàn nhà.
Xem thêm: Lát gạch mới trên nền gạch cũ có sao không ?
Cách xử lý khi gạch lát nền đã bị vỡ hoặc bong lên
Trong trường hợp các viên gạch đã vỡ, bong tróc hoàn toàn khỏi nền, việc khắc phục cục bộ bằng cách khoan và bơm vữa sẽ không còn hiệu quả. Phương án tối ưu nhất lúc này là tháo bỏ toàn bộ phần gạch hư hỏng và tiến hành ốp lát lại từ đầu. Dưới đây là quy trình xử lý chi tiết:
Bước 1: Xác định toàn bộ khu vực hư hại
Tiến hành kiểm tra kỹ các viên gạch đã vỡ hoặc có dấu hiệu bong tróc xung quanh khu vực bị ảnh hưởng. Việc xác định phạm vi cần sửa chữa chính xác sẽ giúp bạn tránh tình trạng gạch tiếp tục bong lên sau khi đã sửa xong, tiết kiệm thời gian và công sức về sau.
Bước 2: Cắt tách các viên gạch cần thay thế
Dùng máy cắt gạch chuyên dụng để cắt dọc theo đường ron (mạch gạch) xung quanh khu vực cần xử lý. Việc này giúp cô lập khu vực sửa chữa, tránh làm ảnh hưởng đến các viên gạch còn nguyên vẹn xung quanh.
Bước 3: Đục bỏ toàn bộ phần gạch hư hỏng
Sử dụng dụng cụ đục chuyên dụng để loại bỏ hoàn toàn các viên gạch bị vỡ, đồng thời đục sâu xuống lớp vữa cũ khoảng 3 – 5 cm để làm sạch nền và tạo độ bám cho lớp vữa mới.
Bước 4: Cán nền phẳng bằng vữa mới
Trộn vữa xi măng mác 50 (hoặc theo đúng hướng dẫn kỹ thuật của nhà sản xuất) và cán lại nền cho bằng phẳng, đảm bảo độ cao tương đương với nền cũ. Bề mặt cán cần được miết mịn và có độ ẩm vừa đủ.
Bước 5: Tăng cường liên kết bằng nước xi măng
Trước khi ốp gạch, đổ một lớp nước xi măng (hồ dầu) lên bề mặt nền mới để tăng độ kết dính. Sau đó tiến hành ốp lát gạch mới, đảm bảo đúng khoảng cách và hướng gạch như phần nền cũ để không làm mất thẩm mỹ tổng thể.
Bước 6: Vệ sinh và trét mạch hoàn thiện
Sau khi lớp vữa se khô, dùng khăn sạch lau sạch bề mặt gạch. Sau đó tiến hành trét mạch bằng keo chà ron phù hợp với màu gạch để đảm bảo độ bền và tính thẩm mỹ. Cuối cùng, vệ sinh lại toàn bộ khu vực thi công trước khi đưa vào sử dụng.
